تیک تاک ساعت یعنی تپش قلب فرش ایرانی؛ قلبی که هرگز نباید از حرکت باز ایستد. تیک تاک ساعت یعنی خاطراتی که در یک هفته رقم خورد پشت همه خوبی ها و کاستی ها! پشت همه زحمات و دل نگرانی ها! پشت همه تلاش هایی که دیده شدند و پنهان ماندند.

تیک تاک ساعت یعنی تمام شد. امروز آخرین روزش است. بیست و سومین نمایشگاه فرش به پایان رسید اما هنوز  فرش دستباف و ماجرایش تمام نشده و نیاز دارد به توجه.

بیست و سومین نمایشگاه فرش در آخرین روزش هنوز چشم انتظار مردمی است که بدانند، بشناسند و ارج بنهند سنت دیرین فرش بافی را.

بیست و سومین نمایشگاه فرش در آخرین روزش نشانی دارد از اینکه برای گردهمایی ها، برای گفتمان ها، برای یافتن راهکارهای دیپلماتیک در زمینه فرش هزار کار می شود کرد.  

بیست و سومین نمایشگاه فرش صادقانه گفت که چشم از روی دست هایی بر نمی دارد که فروتنانه بافتند و شناخته نشدند و پولی هم نبود که به جیب بزنند!

این نمایشگاه، اکنون با انبوهی از تجربه کوله  بارش را می بندد و با عزمی راسخ و دلی پر امید، نگاه به آینده ای روشن در هنر- صنعت فرش دارد.

باید پذیرفت که نمایشگاه امسال فرش از جهاتی با نمایشگاه های پیشینش متفاوت بود. شاید اوج این تفاوت را از همان روز آغازین و افتتاحیه نمایشگاه می شد فهمید. آنجایی که بسیاری ازشخصیت های نامدار کشور از جمله معاون اول رییس جمهور تا هنرمندانی مثل حسین علیزاده حضور پیدا کردند و ارادت خودشان را به این هنر- صنعت نشان دادند.

از سویی دیگر اما در نمایشگاه امسال خبری از سالن های چادری و همزمانی یک نمایشگاه دیگر با این نمایشگاه نبود. یعنی که نمایشگاه فرش مستقل و تمام عیار رخ نشان داد. (هر چند که این گسترده شدن جغرافیایی نمایشگاه و نبود نمایشگاه همزمان موجب شد تا نمایشگاه خلوت تر از دوره های پیشین به چشم بیاید).

افزون بر اینها بیش از 700 غرفه (با رشدی 20 درصدی نسبت به سال گذشته) در مساحتی بالغ بر 29 هزار مترمربع فضای مفید نمایشگاهی (با رشدی 12 درصدی نسبت به سال گذشته) در نمایشگاه حضور یافتند.

امسال خبرهای خوشحال کننده زیادی هم در این نمایشگاه وجود داشت مثل حل مشکلات موجود با صدا و سیما و در نتیجه آن تبلیغ گسترده تلویزیونی از صبح روز دوم برگزاری این رویداد، و یا آغاز پخش برنامه ای با عنوان "پردیس پارسی" از شبکه یک سیما که اگر هنگام غروب کنترل تلویزیون را برمی داشتید و روی این کانال می زدید مهمانان ویژه ای که در این برنامه صحبت می کنند را هم در کنار گزارش های نمایشگاهی می دیدید.

رایگان شدن ورود بازدید کنندگان به نمایشگاه و صرف هزینه های غرفه ها در راه تبلیغات برون مرزی فرش از دیگر خبرهای خوشحال کننده و متفاوت این نمایشگاه بود که به همت مرکز ملی فرش و توجه وزیر صنعت، معدن و تجارت صورت گرفت.

از حضور پژوهشگران و بازرگانان خارجی تا کارگاه های آموزشی

دراین بین شاید یکی از شاخصه های مهمی که نمایشگاه بیست و سوم را از سایر نمایشگاه ها متفاوت می کرد حضور پژوهشگران و تجار مختلف ازکشورهایی مثل آمریکا، آلمان، ایتالیا و... بود. حضوری که می شد در نشست پ‍ژوهشگران فرش ايران که در دوم شهریورماه و با حضور چهره هایی چون رابرت جیم فورد، تیم اشتاینرت، تورج ژوله، سیاوش آزادی، طاهر صباحیو...  برگزار شد دید و البته این نگاه چشمگیرتر، در جمع نشست مرکزملی فرش ایران با بازرگانان خارجی فرش دستباف که درعصر همین روز برگزار شد مشاهده می شد. نشستی که در آن ولی اله افخمی راد  معاون وزیر صنعت معدن و تجارت و حمید کارگر سرپرست مرکز ملی فرش ایران حضور داشتند. افخمی راد هم با تایید خبر رشد صادرات فرش در 4 ماهه امسال نشان داد که می توان به روزهای بهتر فرش ایران امیدوار بود. وهمین طور برنامه هایی که حمید کارگر در زمینه تبلیغات فرش ایران و برگزاری نمایشگاه ها از آن سخن گفت نوید راهی برای آشنایی دیگران با فرش ایرانی بود.

اما در این میان نمی توان به سادگی از کارگاه های آموزشی که در زمان برگزاری این نمایشگاه ها تشکیل شد گذشت. کارگاه های آموزشی که به منظور افزایش دانش تجاری در زمینه فرش و تعامل بازرگانی و صادرات برگزار شد. برگزاری کارگاه های آموزشی "تجارت الکترونیک"، "مقررات تجارت بین الملل"، "حمل و نقل، بیمه، سیستم خرید و انبارداری" و "فنون مذاکرات تجاری" همان کارگاه هایی بودند که علاوه بر برگزاری، جزوات و اسناد آموزشی آن در اختیار شرکت کنندگان در این کلاس قرارگرفت و قرار است فیلم آن نیز در دسترس علاقه مندان قرار گیرد.

شاید یکی دیگر از اتفاقات این نمایشگاه به جای آوردن لفظ قدردانی بود. قدردانی از کسانی که شده بودند برگزیدگان "جشنواره فرش برتر" و البته برگزاری همایش "فرش ایران؛ برند ملی" که  با هدف مطرح شدن فرش دستباف ایرانی به عنوان برند ملی ایران برگزارشد را هم نباید از یاد برد. همایشی که  در آن بهشتی رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، سلطانی فر مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها و چهره هایی همچون رها خرازی آذر، رضی میری، علی کیانی و مهدی فاخری نیز حضور داشتند.

پیش به سوی دموتکس

برگزاری این نمایشگاه ، یک اثرگذاری بسیار مهم دیگر هم داشت و آن این بود که فرش ایرانی را در راه حضور در دموتکس آلمان هدایت کرد. آنجایی که حمید کارگر سرپرست مرکز ملی فرش ایران با مدیران نمایشگاه دموتکس آلمان که به دعوت این مرکز راهی ایران شده بودند دیدار و گفتگو داشت تا جایی که قرار بر آن شد تا مرکز ملی فرش ایران و مدیران دموتکس تا پایان شهریورماه برنامه های عملیاتی خود را برای حضور متفاوت فرش ایرانی در دموتکس آلمان به ثمر نشانند .

"کارگر" در جمع این مدیران، آشناکردن بازدید کنندگان دموتکس آلمان با تنوع فرش های ایرانی، سیر مراحل تولید دستبافته های ایرانی و نمایش ‏جذابیت های بصری این هنر- صنعت را مدنظر مرکز ملی فرش ایران دانست و گفت مایلیم به جای تجارت محض، به معرفی ‏توانمندی فرش ایران بپردازیم و معتقدیم این نوع حضور به جذابیت های دموتکس نیز خواهد افزود.

از دیگر اتفاقات خوب نمایشگاه بیست و سوم  تعامل و دیدارهای متعدد مدیران مرکز ملی فر ش ایران با مهمانانی از جنس های مختلف ویافتن راه هایی برای توجه بیشتر به فرش دستباف بود. از آن جمله دیدار با مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان بود تا در راستای ترویج قالیبافی در میان زندانیان با هدف ایجاد اشتغال پایدار که پیامدهای مثبت و اقتصادی و مناسب اجتماعی دارد گام های مناسب برداشته شود .همین طور مسئولان  صندوق مهر امام رضا هم برای چگونگی ارائه تسهیلات به فعالان هنر-صنعت فرش به این نمایشگاه آمدند و به دیدار با سرپرست مرکز ملی فرش ایران پرداختند.

از دستاوردهای این نمایشگاه باید به آمادگی سازمان میراث فرهنگی و معاونت صنایع دستی این سازمان برای همراه شدن با فرش ایرانی هم اشاره کنیم.

همه این موارد نشان می دهد که نمایشگاه بیست و سوم تنها یک نمایشگاه صرف نبوده است بلکه جایگاهی بود برای رفع برخی از مشکلات فرش، محلی برای گفتمان های مسئولان و درد دلهای تجار، مکانی برای زدن تلنگری بر مردم و مسئولان برای توجه بیشتر به فرش و اهمیت آن. و زمانی برای نگاهی متفاوت به جایگاه نمایشگاه فرش برای نشان دادن توانایی ها و تلاش ها در این هنر - صنعت.

چراغ ها خاموش می شوند

و حالا چراغ های نمایشگاه خاموش می شوند. آن دسته از فرش هایی که مشتری نیافته اند دوباره روی ماشین ها بار می شوند تا برگردند سرجای قبلی. درست مثل غرفه دارانشان. دوباره روز از نو....
روزهایی که این بار باید نو باشند، همانطور که فکرها نو هستند، و در این تکاپو، فرش ها باید بشوند صدای خاموش هنرمندانی که هرگز زیرپا به فراموشی سپرده نمی شوند تا  طنین دار قالی این بار گوش نواز باشد نه نوای سوز کسی که ارزش کارش در ناله های دستان خسته و چشمان کم سو محو شده باشد.

نمایشگاه فرش پایان می یابد تا شروعی جدید برای فرش دستباف کشورمان رقم بخورد. شروعی با یک حس تفاهم و تداوم نگاه های دور اندیشانه برای فردای فرش ایران. تیک تاک ساعت یعنی هنوز برای بهتر شدن و بهتر بودن زمان هست.